De twee rode beuken

De oude rode beuk op de particuliere begraafplaats aan de Spoorstraat, ca. 1830-2018
(Foto: Eric Ooink, 2016)

In juni 2023 werden raamwerken in de deuren van de begraafplaats geplaatst, waardoor men voortaan een blik kan werpen op de begraafplaats. Voor die tijd was het voor de meeste voorbijgangers een mysterie wat er achter de hoge muren en deuren besloten lag. Kenmerkend was lange tijd de imposante rode beuk, die tot 2018 beeldbepalend was voor de begraafplaats. De prachtige rode kroon stak hoog boven de muren uit, waardoor deze oude reus ook beeldbepalend was voor de Spoorstraat. De beuk bestond uit een hoofdstam die op circa vier meter hoog splitste in twee zware kroondelen. Tijdens de storm van 18 januari 2018 ontstond een enorme scheur in deze splitsing, waardoor één van de kroondelen dreigde uit te breken, wat de overlevingskans van de rest van de boom aanzienlijk verminderde. De boom werd op zaterdag 3 februari 2018 geveld. Sindsdien herinnert een enorme boomstronk aan de oude, rode beuk van weleer.

Dendrochronologisch onderzoek heeft bevestigd dat de boom waarschijnlijk omstreeks de oprichting van de begraafplaats in 1830 is aangeplant. De boom stond in de rij van notaris Jan Hendrik Jordaan, die in 1834 overleed. In de loop van een kleine twee eeuwen tilden de stronk en boomwortels vier zerken van de families Jordaan en Van den Ham omhoog, waardoor die grafzerken in 2012 naar de zijkant van de begraafplaats bij het schuurtje werden verplaatst. Het is mogelijk dat deze vier gedenktekens in de toekomst, nadat de boomstronk geheel is vergaan, weer teruggeplaatst worden naar hun oorspronkelijke locatie.

De nieuwe rode beuk, geschonken door de heer Heimerikx in 2023 (Foto: Derk Jordaan, 2023)

De aanblik van de particuliere begraafplaats is in 2023 flink veranderd dankzij nieuwe aanplant. Opvallend is onder meer de laan van sierkersen, maar ook andere bomen en struiken geven de begraafplaats een meer parkachtig aanzien. Eind 2023 werd een bijzondere boom aangeplant, namelijk een nieuwe rode beuk! Deze rode beuk is geschonken door de heer Harold Heimeriks uit Hellendoorn en is een zaailing van de ooit gigantische rode beuk op landgoed Den Bramel in Vorden, die in 2009 stierf. Sinds 2006 werd de zaailing door de heer Heimeriks opgekweekt tot een hoogte van ruim vijf meter. Dit reeds flinke exemplaar werd op vrijdag 17 november 2023 door de heren Harold Heimeriks, Lars van der Wal en Eric Ooink aangeplant. De Stichting Particuliere Begraafplaats is de heer Heimeriks bijzonder dankbaar voor dit genereuze geschenk en hoopt dat de rode beuk de komende anderhalve eeuw de begraafplaats zal sieren.

Op ’n Karkhof ‘van Jordaan’ ston ne beuk
Rood van kluur en met täkke wied en breed
Och ik vinde spieteg genog, woar ‘k ok zeuk
In ’t dorp en d’r boet’n, toch ziensgelieke neet.
Zowat tweehonderd joar hef he d’r estoan
Vuur veugel en kateakers was he een good hoes
He wasn as kool, woardeur dat ku’j roa’n
Ewege röst, ’t was d’r oonder zo stil as’n moes
Noe is oonzen mooin oaldn boom oet de tied a komm’n
Noe is Hoksebarge um veur altied en eweg kwiet
De weend en de knetterbiel heb’t ‘m bie’j de kladd’n nomm’n
Wet: ‘n nie’jn boom van dee grötte kost völle tied”

(Dit gedicht van Herman Berghege uit 1887, getiteld ‘De Marke-linde’,
werd in 2018 bewerkt door Eric Ooink)